Odporność psychiczna

Odporność psychiczna (od angielskiej  sprężystości – elastyczność, elastyczność) jest dynamicznym procesem pozytywnej adaptacji człowieka do przeciwności ^[1] .

Koncepcja ta przyszła do psychologii z fizyki, gdzie oznacza zdolność ciał stałych do odzyskania kształtu po mechanicznej presji ^[2] . Przez opór w psychologii rozumiemy szeroko rozumianą zdolność do utrzymywania stabilnego poziomu funkcjonowania psychicznego i fizycznego w niesprzyjających sytuacjach, do wydostania się z takich sytuacji bez ciągłych naruszeń, z powodzeniem dostosowujących się do niekorzystnych zmian.

Badanie oporności koncentruje się na identyfikacji i opisywaniu cech osobowości odnoszących sukcesy i dostatnich osób, mimo że żyje w trudnych warunkach, czyli z powodzeniem przystosowuje się do potencjalnie traumatycznych wydarzeń ^[3] .

Pojęcie “oporu” aktywnie rozwija się w psychologii pozytywnej ^[4] .

Historia

Początek studiów nad odpornością jako osobnym teoretycznym i empirycznym tematem w psychologii powstał w latach siedemdziesiątych i rozpoczął się badaniem oporności na dziecko, stwierdzonym u niektórych dzieci, których matki chorowały na schizofrenię . Dowody na to, że niektóre zagrożone dzieci , mimo trudnych i trudnych warunków, odniosły jednak sukces, a ich celem jest empiryczne zrozumienie indywidualnych różnic w odpowiedzi na nieszczęścia.

Jednym z pierwszych dzieł poświęconych oporowi było badanie Emmy Werner, przeprowadzonej w 1971 roku na hawajskich dzieciach. W badaniu zidentyfikowano następujące niekorzystne czynniki, na które dzieci mogą być sklasyfikowane jako zagrożone: niski status społeczno-ekonomiczny rodziny, zaburzenia psychiczne rodziców, przemoc, ubóstwo miejskie i przemocy społeczność, przewlekła choroba, w skutkach katastrofy w życiu ^[1] . E. Werner stwierdził, że w podobnie niekorzystnych warunkach dwie trzecie dzieci wykazuje destrukcyjne zachowania już w okresie dojrzewania: chroniczne bezrobocie, nadużywanie substancji , wczesne rodzenie dzieci. W tym samym czasie jedna trzecia nastolatków nie wykazała takiego zachowania ^[5]. Badanie to poświęcono poszukiwaniu sił ochronnych i mechanizmów, które odróżniają dzieci od zdrowej adaptacji od tych, które przystosowały się mniej skutecznie w podobnych warunkach życiowych. Następnie zidentyfikowano trzy grupy faktów, które wpływają na rozwój odporności: cechy samych dzieci, aspekty ich rodziny i cechy środowiska społecznego ^[1] .

W latach osiemdziesiątych, po opublikowaniu prac A. Mastena, odporność stała się jednym z głównych tematów teoretycznych i badawczych w psychologii.

W ostatnich latach przedmiotem badań przesunął się z po prostu studiując i opisując czynniki rezilentnosti, analizować, jak te czynniki prowadzą do pozytywnego wyniku, czyli zrozumienie procesu, w którym dana osoba jest w stanie przezwyciężyć trudności. Koncepcja Rezilentnosti sama staje się coraz bardziej globalny charakter, a jeśli wczesne badania rezilentnye osoby uznane za „niepokonany”, nowa praca, okazało się, że oprócz narażenia na pozytywnej adaptacji śmiertelnych zawiera bardzo przebieg rozwoju. Podatność i / lub siła powstają wraz z nowymi okolicznościami życiowymi ^[1] .

Obecnie odporność uwzględnia się w różnych kontekstach, w tym na przykład w ramach organizacji biznesowych ^[3] . W tym przypadku rozróżnia się nie tylko odporność konkretnej osoby, ale także układ elementów, na przykład odporność rodziny ^[6] .

J. Richardson zasugerował, że historię badań oporności można podzielić na trzy etapy, które opisał jako “fale”. Pierwsza fala badaczy ujawnia cechy (tj. Czynniki ochronne) osób, które pozytywnie reagują na trudne warunki w ich życiu. Druga fala uwzględnia opór w kontekście radzenia sobie ze stresorami, trudnościami i zmianami. Trzecia fala badaczy bada motywację jednostek i grup, co prowadzi do samorealizacji w życiu ^[3] .

Opis konstrukcji

Odporność jest odpowiedzią psychiki na różne trudności, od codziennych kłopotów po ważne wydarzenia życiowe. Odporność jest postrzegana jako proces, a nie jako osobista cecha w przeciwieństwie do twardości . Pojęcie sprężystości, w swej istocie, jest fenomenologiczne i oznacza obserwowalne wyniki, a nie teoretycznie postulowane procesy i mechanizmy, które pozwalają mu działać jako uogólniająca koncepcja, różne aspekty i poziomy przywracania i zachowania integralności ^[2] .
Powszechnie uważa się, że prężni ludzie nie cierpią z powodu negatywnych myśli i emocji i pozostają optymistami w każdej sytuacji. W rzeczywistości są to osoby o dobrze rozwiniętych strategiach radzenia sobie ze stresem, która pozwala im skutecznie radzić sobie z przeciwnościami i kryzysami. Innymi słowy, prężni ludzie to osoby o optymistycznych postawach i dominujących pozytywnych emocjach, zdolne w praktyce znaleźć równowagę między emocjami negatywnymi i pozytywnymi ^[7] .

A. Masten i współpracownicy trzy typy zjawisk rezilentnosti ^[1] :

• Osoby zagrożone, które przystosowały się lepiej niż można by się spodziewać;
• Pozytywna adaptacja pomimo stresującego doświadczenia;
• Szybki powrót do zdrowia po urazie psychicznym.

Odporność jako jakość rozwija się w wyniku interakcji człowieka z jego otoczeniem i w określonym środowisku społecznym, w wyniku czego ta jakość nie może być absolutna ani stała w zmieniającym się świecie. Podejście oparte na oporze traktuje życie jako proces ewolucyjny, sugerując istnienie kilku sposobów rozwiązywania problemów. Pozwala to, przy deficycie niektórych zasobów, zastąpić je innymi, co znacznie rozszerza możliwości adaptacyjne jednostki ^[8] .

Modele odporności

Istnieje ponad tuzin rezilentnosti teorii, które różnią się w niektórych cech, ale są zjednoczeni przez zrozumienia, że rezilentnost to dynamiczny proces, który zmienia się z upływem czasu. Naukowcy często również rozpoznawać zdolności osobnika do skutecznej adaptacji i zależności wyświetlania na oddziaływanie rezilentnosti specyficzne czynniki ochronne ^[3] .

Istnieją dwa główne rodzaje podejścia do tworzenia rezilentnosti modele ^[4] :

1. Zmienna zorientowanego podejścia za pomocą wieloczynnikowej analizy statystycznej w celu zbadania związku między stopniem ryzyka lub skali przeciwności wynikach, a także indywidualnych cech i środowiska, w stanie zrekompensować lub chronić przed negatywnymi skutkami wypadków.
2. Podejścia ukierunkowane na człowieka porównują osoby o różnych profilach, aby zrozumieć, co odróżnia odpornych ludzi od innych grup.

Odporność i witalność

W literaturze angielskiej psychologiczny sprężystości (twardość) jest uważany za czynnik psychologiczny rezilentnosti (sprężystości). Odporność na życie, w przeciwieństwie do oporu, definiowana jest jako cecha osobowości, tłumiący efekt silnego stresu. Life-sustainability obejmuje trzy elementy: zaangażowanie, kontrolę i akceptację ryzyka ^[9]

W języku rosyjskim termin “odporność” przedstawiono w kilku wariantach: odporność, witalność, żywotność. Ta ostatnia jest częściej używana niezależnie jako konstrukcja opracowana przez S. Muddy ^[10] .

Odporność i regeneracja

W psychologii zwyczajowo dzieli się pojęciem odporności i powrotu do zdrowia po utracie lub traumie. Odzyskiwanie jest związane z chwilową przerwą w normalnym funkcjonowaniu przez stan, który jest określany jako graniczny z psychopatologią i stopniowy powrót do normalnego stanu poprzedzającego traumatyczne zdarzenie. Opór z drugiej strony pozwala nam utrzymać stabilną równowagę, aby się przystosować pozytywnie ^[9] .

Czynniki

Naukowcy zidentyfikowali kilka głównych czynników przyczyniających się do rozwoju i utrzymania rezilentnosti ^[11] :

1. Zdolność do budowania realistycznych planów i przeprowadzania ukierunkowanych działań w celu ich realizacji;
2. Pozytywna samoocena i zaufanie do własnych umiejętności i zdolności;
3. Umiejętności komunikacyjne i rozwiązywania problemów;
4. Zdolność do radzenia sobie z silnymi motywacjami i własnymi odczuciami.

Opisane czynniki nie są dziedziczone i mogą być rozwijane przez całe życie przez jednostkę.

W różnych opracowaniach wyróżniono również inne czynniki oporności ^[9] :

• Życie podtrzymujące
• Self-egzaltacja . Tradycyjnie uważano, że zdrowie psychiczne wymaga zaakceptowania ograniczeń własnych umiejętności i znajomości negatywnych cech. Jednak współczesne badania wykazały, że nierealistyczne i nadmiernie pozytywne uprzedzenia dotyczące samych siebie promują dobre samopoczucie. Samo-wyniesienie wiąże się z wysoką samooceną. Jednocześnie wiąże się to z kosztami: narcyzmem i tendencją do wywoływania negatywnego wrażenia na innych.
• Represyjne kopiowanie . “Reprossory” mają tendencję do unikania negatywnych myśli, emocji i wspomnień. W przeciwieństwie do witalności i samostanowienia, działając na poziomie procesów poznawczych, represyjne radzenie sobie funkcjonuje na poziomie procesów emocjonalnych, na przykład dysocjacji emocjonalnej .
• Pozytywne emocje i śmiech . W badaniach empirycznych potwierdzono związek między pozytywnymi emocjami a opornością. Zachowanie pozytywnych emocji w okresie życiowych przeciwności przyczynia się do elastyczności myślenia, zmniejsza poziom stresu, a także pomaga jednostce odzyskać stresujące wydarzenia ^[11] . Pozytywne emocje przyczyniają się do utrzymywania kontaktu z innymi.
• Twardość charakteru , określana jako wytrwałość i entuzjazm dla osiągnięcia długoterminowych celów, jest również pozytywnie związana z oporem ⁽¹²⁾ .
• Czynniki zewnętrzne, które promują odporność, obejmują szczęśliwe otoczenie społeczne : rodzinę, w której dana osoba ma ścisły związek z co najmniej jednym z jej członków i stabilnym emocjonalnie partnerem; społeczność, na przykład, uzyskanie wsparcia i porady od kolegów ^[13] .

Rozwój odporności

Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne w 2014 roku opublikowało 10 sposobów rozwijania odporności ^[7] :

1. Utrzymywanie dobrych relacji z członkami rodziny, przyjaciółmi i resztą środowiska;
2. Unikaj rozpatrywania kryzysów i stresujących wydarzeń jako nieznośnych problemów;
3. Przyjęcie okoliczności życiowych, których nie można zmienić;
4. Wyznaczanie realistycznych celów i działań zmierzających do ich osiągnięcia;
5. Gotowość do podjęcia zdecydowanych działań, będąc w niekorzystnej sytuacji;
6. Poszukuj możliwości samopoznania po utracie;
7. Rozwój pewności siebie ;
8. Trwałość perspektywy długoterminowej i rozważanie przeciwności w szerszym kontekście życiowym;
9. Utrzymanie wiary w obiecujące perspektywy, pozytywne oczekiwania i wizualizację pożądanych;
10. Dbałość o ciało i ducha, regularne ćwiczenia, dbałość o własne potrzeby i uczucia.

Opracowanie praktycznych zaleceń dotyczących rozwoju oporności jest zaangażowane w terapię poznawczo-behawioralną i racjonalno-emocjonalną terapię behawioralną ^[14] .

Krytyka

Pojęcie odporności jest krytykowane w związku z brakiem porozumienia między naukowcami co do ogólnej definicji tego psychologicznego konstruktu. Określanie oporu przez różnych badaczy różni się w zależności od ukierunkowania i zadań pracy ^[1] .
Spory podlegają również wskaźnikom “dobrego” rozwoju psychicznego i społecznego, zwłaszcza w badaniach oporu w różnych kulturach i kontekstach ^[15] .
Brad Evans i Julian Reid krytykują dyskurs oporu w związku ze zmianą odpowiedzialności za reakcję na traumatyczne wydarzenia u jednej osoby. W tym społeczeństwie zmniejsza publicznie koordynowane wysiłki, usuwając odpowiedzialność ze strony rządu ^[16] .

Notatki

↑ Pokaż kompakt